ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΟΙ ΠΕΡΙΣΟΤΕΡΟΙ ΑΝ ΟΧΙ ΟΛΟΙ ΑΝΑΡΩΤΙΟΜΑΣΤΑΝ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΡΧΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ "ΣΠΙΤΙ" ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ (ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ) Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΨΗΛΑ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ.ΜΑΣ ΕΙΠΑΝ ΟΙ ΠΑΠΠΟΥΔΕΣ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΕΙΜΑΣΤΑΝ ΜΙΚΡΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ-ΠΑΚΛΗ, ΓΙΑ ΤΙΣ "ΓΕΛΟΥΔΕΣ" ΠΟΥ ΦΥΛΑΝΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΑΥΤΗΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΛΑΓΚΑΔΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΔΕΝ ΑΦΗΝΑΝ ΤΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΠΛΗΣΙΑΣΟΥΝ. ΕΤΣΙ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΕΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΠΟΥ ΜΑΣ "ΦΟΒΕΡΙΖΑΝ" ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΥΠΑΚΟΗ ΩΠΟΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΜΑΡΑ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΙΑ, Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΜΑΚΡΙΝΟ ΚΑΙ "ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΟ" ΜΕΡΟΣ!
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΑΓΙΑ ΥΠΑΚΟΗ":
ΣΤΑ ΠΕΡΙΣΟΤΕΡΑ ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η ΞΩΚΛΗΣΙ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ, ΣΕ ΚΑΘΕ ΝΗΣΙ ΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΣΤΗΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΑ ΚΕΛΛΙΑ Η ΜΑΡΜΑΡΙΝΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΥΠΑΚΟΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΖΕΙ ΤΗΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΟΠΟΥ ΤΗΝ ΥΠΟΔΕΧΕΤΕ Η ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ.Η ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΝΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΚΑΛΑ (ΔΕΝ ΦΕΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΤΕ ΣΚΑΛΙΣΤΗΚΕ Η ΜΑΡΜΑΡΟΠΛΑΚΑ)
ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Ο π. ΑΝΤΟΝΗΣ ΦΟΝΣΟΣ (ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ-3 "ΤΑ ΚΑΤΩ ΜΕΡΗ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ")ΑΝΑΦΕΡΕΙ << ΤΟ 1648 Ο ΤΟΤΕ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕ ΤΟΥ ΕΡΗΜΙΤΕΣ ΠΟΥ ΖΟΥΣΑΝ ΔΙΑΣΠΑΡΤΑ ΣΕ ΔΥΟ ΚΕΝΤΡΑ: α) ΣΤΗΝ ΣΗΜΕΡΙΝΗ Β΄ΕΥΡΕΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝΗ ΚΑΙ β) ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΥΠΑΚΟΗ ΣΤΑ ΚΕΛΛΙΑ.>>ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑ ΕΝΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ, ΩΠΟΥ ΣΤΑ ΔΕΞΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΤΑ ΚΕΛΙΑ ΜΟΝΑΧΩΝ ΣΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΤΟΥΣ Ο ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΟΡΟΦΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ. ΠΙΣΩ ΤΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΗΜΑΝΤΡΟ, ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΘΕΜΕΛΙΑ ΚΤΙΣΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΙΑ ΑΛΛΗ ΣΑΦΩΣ ΠΙΟ ΜΙΚΡΗ ΠΤΕΡΥΓΑ.
ΤΑ ΚΕΛΛΙΑ ΕΙΚΑΖΕΤΑΙ ΟΤΙ ΠΗΡΑΝ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΛΙΑ "Η ΤΩΝ ΕΡΗΜΙΤΩΝ ΠΡΙΝ Η ΤΩΝ ΜΟΝΟΧΩΝ ΜΕΤΑ" ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΙΣΟ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ "ΚΑΛΛΟΝΗ"
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΤΗΚΕ ΜΕ ΔΩΡΕΑ ΑΠΟ ΚΑΤΟΙΚΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ, ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΕΦΤΑΣΕ ΕΚΕΙ ΑΠΟ ΤΟ "ΞΥΝΑΡΙ" ΚΑΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ.
ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ ΠΛΕΩΝ Η ΑΓΙΑ ΥΠΑΚΟΗ ΣΤΑ ΚΕΛΛΙΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΥΠΑΟΚΟΗ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟ "ΞΥΝΑΡΙ" ΣΤΟ ΠΑΝΩ ΧΩΡΙΟ Η ΜΕ ΤΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΠΟΥ ΑΝΗΦΟΡΙΖΕΙ ΣΤΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΜΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΥΝΑΡΙΑ-ΑΕΤΟΦΩΛΙΑ
Ο Τριπόταμος απέχει μόλις 5 χλμ από τη χώρα της Τήνου. Το χωριό έχει στη βορινή πλάτη του το γυμνό βράχο του Εξώμβουργου όπου και βρίσκονται τα ερείπια της Μεσαιωνικής πόλης της Τήνου, ενώ η νότια πλευρά του κοιτάζει σε ένα, σχεδόν στρατηγικά τοποθετημένο, άνοιγμα με θέα στο μοναστήρι της Αγίας Πελαγίας και στη γειτονική Δήλο. Η τοποθεσία του Τριπόταμου είναι ένα γεωγραφικό πασπαρτού, καθώς βρίσκεται ακριβώς πάνω στο σταυροδρόμι προς την Ενδοχώρα και από εκεί μπορεί να φτάσει κανείς εύκολα στους παραδοσιακούς οικισμούς της Εξωμεριάς, στα Μέσα και στα Πάνω μέρη του νησιού και σε μερικές από τις καλύτερες παραλίες της Τήνου. Για τους πιο αθλητικούς τύπους, ο Τριπόταμος ενδείκνυται για πεζοπορία μιας και από το χωριό διέρχονται πολλά παλαιά λιθόκτιστα μονοπάτια με κατεύθυνση προς τη Χώρα και την Ενδοχώρα, τα περισσότερα από αυτά συντηρημένα και σηματοδοτημένα...
Χτισµένος από το 1700, µε πολλές καµάρες και µοναδικά σε κάλλος σπίτια, και την εκκλησία των Ταξιαρχών να δεσπόζει στο χωριό. Εδώ ζούσε η µοναχή, που οραµατίστηκε την Παναγία του Βρυσιού, της οποίας η εικόνα φυλάσσεται στην εκκλησία. Η θέση του το καθιστά προνοµιούχο, καθώς βρίσκεται στη ρεµατιά, όπου υπάρχει η µοναδική συστάδα περιστεριώνων. Οι περιστεριώνες αυτοί ξεχωρίζουν για το µέγεθος και την οµορφιά τους, χάρη στα περίτεχνα σχέδια. Έπειτα από πρωτοβουλία του συλλόγου προστασίας περιβάλλοντος «Οι φίλοι του πρασίνου» έχουν αναπαλαιωθεί οι περισσότεροι από αυτούς...
Βρίσκεται στο κέντρο του νησιού, στην εύφορη κοιλάδα της τηνιακής ενδοχώρας. Στο χωριό υπάρχει η Αγία Αικατερίνη (ορθόδοξη), αποµεινάρι της σύντοµης Ρωσοκρατίας του νησιού, µε αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέµπλο. Χτίστηκε το 1771, προς τιµήν της αυτοκράτειρας της Ρωσίας Αικατερίνης Α’, υπό την επίβλεψη του Τηνίου Γ. ∆ώριζα και µε οικονοµική ενίσχυση του αρχηγού του ρωσικού στόλου, ναυάρχου Ορλώφ. Η δεύτερη εκκλησία, η Αγία Τριάδα (καθολική), ξεχωρίζει για την αξιόλογη βοτσαλωτή της αυλή. Από εδώ κατάγεται η µοναχή (έπειτα Αγία) Πελαγία, η οποία οραµατίστηκε την Παναγία. Στην άκρη του χωριού βρίσκεται το παλαιό δηµοτικό σχολείο, το οποίο παραχωρήθηκε από το ∆ήµο Εξωµβούργου, ώστε να µετατραπεί σε «Μουσείο Κώστα Τσόκλη». Είναι το µοναδικό µουσείο του καταξιωµένου αυτού καλλιτέχνη και αποτελεί έναν ακόµη πόλο έλξης των επισκεπτών στο χωριό και την Τήνο γενικότερα. Στην περιοχή του Κάµπου λειτουργούσε ως πρόσφατα ο τελευταίος ανεµόµυλος, που αποτελεί και τον πιο άρτιο του νησιού. Το παραδοσιακό πηγάδι µε τις πλύστρες του χωριού διατηρείται ως σήµερα. Εδώ, ο φούρνος ψήνει γευστικά παξιµάδια, ενώ υπάρχει και καφενείο...
Είναι ένα γραφικό χωριό µε όµορφη θέα, δροµάκια στρωµένα µε πλάκες, κάτασπρα σπίτια και λουλουδιασµένες αυλές. Το κοσµεί η καθέδρα της Αγίας Τριάδας, που χρονολογείται από το 1850, ενώ στην πλατεία βρίσκεται ο δεύτερος ενοριακός ναός, η παλιά Αγία Τριάδα, η οποία µετονοµάστηκε σε Μεταµόρφωση του Σωτήρος. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει καφενείο-ταβέρνα...
Είναι ένα παραδοσιακό χωριό µε θέα στα Κιόνια, µε µεγάλα σπίτια διακοσµηµένα µε υπέρθυρα, πλακόστρωτα σοκάκια και καµάρες. Στην είσοδο του χωριού ξεχωρίζει η εκκλησία του Τίµιου Σταυρού µε το αξιόλογο καµπαναριό της (καθολική) που χρονολογείται το 17ο αιώνα, και παραπέρα η Μεγαλοµάτα (Υπαπαντή) µε τη µοναδική µαρµάρινη είσοδό της (ορθόδοξη). Η παλιά βρύση µε τις πέτρινες πλύστρες συµπληρώνει τη γραφικότητα του χωριού. Εδώ υπάρχουν παραδοσιακή ταβέρνα και καφενείο...
Στην πλαγιά του Ξώµπουργου βρίσκεται το χωριό αυτό, χτισµένο ανάµεσα σε πεύκα και φοίνικες, µε τα παλαιά σπίτια και τις δυο καθολικές εκκλησίες στα δυο άκρα, της Παναγίας του Ροδαρίου (Μητρόπολης της Καθολικής Αρχιεπισκοπής) και των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Κατά τα µεσαιωνικά χρόνια εδώ ήταν το κέντρο της βιοτεχνίας και του εµπορίου του νησιού. Στην είσοδό του ξεχωρίζει το µεγάλο κτίριο, έδρα της Καθολικής Αρχιεπισκοπής της Τήνου, όπου τα τελευταία χρόνια στεγαζόταν ο ∆ήµος Εξωµβούργου. Στο «παλάτι του ∆εσπότη» λειτουργούσε το ιερο- σπουδαστήριο, ενώ σήµερα υπάρχει το αρχείο των καθολικών ενοριών (το παλαι- ότερο της Τήνου) και µουσείο εκκλησιαστικών κειµηλίων, όπου εκτίθενται αντικείµενα από τις 23 καθολικές ενορίες του νησιού και από άλλα νησιά των Κυκλάδων...
Χτισµένο στην εύφορη πεδιάδα του νησιού, το Λιβάδι. Είναι ένα «ζωντανό» χωριό, καθώς στα σοκάκια του συναντάει κανείς ντόπιους και στις πλατείες του παιδιά. Επίσης είναι αύταρκες, επειδή παρέχει όλα τα αγαθά, όχι µόνο στους κατοίκους του αλλά και σ’ αυτούς των γύρω χωριών. Αξίζει κανείς να περπατήσει στα δροµάκια, να ξεκουραστεί στις όµορφες πλατείες και να επισκεφτεί την καθολική εκκλησία του Αγίου Ιωάννη µε την µαρµάρινη ενεπίγραφη προχριστιανική στήλη στην αυλή του. Εδώ στηρίζεται και το µεγαλύτερο µέρος της αγροτικής παραγωγής του νησιού, οπωροκηπευτικών και αγκινάρας. Μάλιστα, ξακουστό είναι και το φεστιβάλ αγκινάρας που διοργανώνεται στην Κώµη τις αρχές του Μαΐου. Το χωριό διαθέτει ταβέρνα, καφενείο, παντοπωλείο, ιατρείο, καθώς και τον αξιόλογο σύλλογο «Κώµης-Περάστρας».
Μικρό χωριό, καλά κρυµµένο από τα υπόλοιπα, µε µοναδική, όµως, θέα στην άγρια βορινή πλευρά της Τήνου και το χωριό Αγάπη. Αξιόλογη είναι η εκκλησία της Αγίας Τριάδας, καθώς και το πλυσταριό που κατασκευάστηκε το 1821. Από εδώ κατάγεται ο µεγάλος ζωγράφος Νικόλαος Γύζης, και µπορεί κανείς να επισκεφτεί το πατρικό του σπίτι. Είναι το µόνο αµιγές ορθόδοξο ανάµεσα στα καθολικά χωριά της τηνιακής ενδοχώρας...
Το χωριό αυτό έλαβε το όνοµά του από τη θέση του, καθώς είναι χτισµένο ψηλά, στου «Βοριά το Βουνί». Είναι γραφικό, µε διατηρηµένα τα παραδοσιακά στοιχεία του νησιού και έχει ωραία θέα στα «Κάτω µέρη». Ο καινούριος δρόµος που διανοίχτηκε πρόσφατα συνδέει το χωριό µε τα «Έξω µέρη» µέσω της τοποθεσίας «της Κόρης ο Πύργος», µιας από τις αρχαιότερες του νησιού...
Το χωριό είναι χτισµένο στο λόφο Καρκοβούνι ή Χαλκοβούνι. Στην περιοχή του Καρκάδου βρέθηκε αρχαίο λατομείο χαλκού και το πιθανότερο είναι ότι η ονομασία του προέρχεται από τις λέξεις χαλκός ή καρκάς. Είναι μικρό και γραφικό χωριό που μοιάζει να αποτελεί συνέχεια της Καλλονής.
Ο Καρκάδος χωρίζεται σε δύο οικισµούς: ο Κάτω Καρκάδος είναι κοντά στο λαγκάδι και αποτέλεσε τον αρχικό πυρήνα του χωριού και ο μεταγενέστερος, Πάνω Καρκάδος, βρίσκεται ανατολικά. Η εκκλησία του Σωτήρος είναι γνωστή και ως «µικρή Πίζα», αφού το καμπαναριό της έχει μικρή κλίση. Μπορείτε να απολαύσετε τη φύση, περπατώντας στον παλιό δρόμο και να φτάσετε πεζοί στην Καλλονή.
Πρόσβαση
Απέχει 13.5χλμ από τη Χώρα. Ξεκινώντας από τον παραλιακό δρόμο που ξεκινάει από την παραλία των Κιονίων φτάνετε στην Αγία Μαρίνα και, αφού την περάσετε, συνεχίζετε δεξιά προς Καλλονή. Συνεχίζετε προς Καρκάδο αφού περάσετε την Καλλονή.
Είναι από τα πιο εύφορα χωριά του νησιού, καθώς από εδώ αρχίζει το λιβάδι. Έχει πολλά νερά, καλαµώνες και αρκετό πράσινο. Ενδιαφέρον προκαλεί η εκκλησία της Αγίας Αναστασίας, χτισµένη πάνω σε κατάλοιπα πρωτοχριστιανικού ναού, αλλά και τα ερείπια παλαιών ελαιοτριβείων...
Το χωριό αυτό έχει διατηρήσει περισσότερο από κάθε άλλο τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά της τηνιακής αρχιτεκτονικής. Με θέα την κοιλάδα της Κώµης και το Ξώµπουργο, είναι καταπράσινο λόγω των άφθονων νερών της περιοχής. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου µε το ψηλό πυργοειδές καµπαναριό, και απέναντι η φηµισµένη κρήνη µε το δροσερό νερό που ξεδιψά τους περαστικούς. Ο τοπικός εξωραϊστικός σύλλογος δηµιούργησε λαογραφικό µουσείο µε εκθέµατα παλιά έπιπλα, κεντήµατα, οικιακά σκεύη και γεωργικά εργαλεία που χρονολογούνται από το 16ο-20ό αιώνα.
Από τα πλέον γραφικά χωριά της Τήνου, ονομάστηκε έτσι διότι αποτελούσε το πέρασμα από τα λεγόμενα Κάτω Μέρη του νησιού προς τη Χώρα. Ολιγοπληθής αλλά πραγματικά όμορφη και ατμοσφαιρική η Περάστρα μεταφέρει τον επισκέπτη σε μια άλλη εποχή. Σήματα κατατεθέντα του χωριού αποτελούν τα δυο πετρόκτιστα γεφύρια, το παλιό ερειπωμένο λιοτρίβι, ένας από τους πιο περίτεχνους περιστεριώνες της Τήνου, εποχής 1927 με θρησκευτική θεματολογία, το λαγκάδι με τα νερά που κατεβαίνουν από το μεσαιωνικό χωριό Λάζαρο ευαρεστώντας τις ενδημικές πάπιες, οι 13 νερόμυλοι κατά μήκος της λαγκαδιάς (όπου οι κάτοικοι των γύρω χωριών έφερναν το σιτάρι για άλεσμα). Φυσικά δε λείπουν τα παραδοσιακά σπίτια με τις αυλές και τα κατώγια, οι ασβεστωμένοι δρόμοι, οι βρύσες με το τρεχούμενο νερό και οι παραδοσιακές Καθολικές εκκλησιές, του Αγίου Γεωργίου (ανάμεσα στα δυο γεφύρια) και της Παναγίας των Αγγέλων που γιορτάζουν αντιστοίχως την επομένη του Πάσχα και τον Δεκαπενταύγουστο. Η τελευταία μάλιστα έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τη συγγραφή ομώνυμου μυθιστορήματος. Η Περάστρα προσφέρεται για περίπατο με κατεύθυνση προς την Κώμη (για τους λιγότερο μυημένους πεζοπόρους) και μονοπάτι προς τα Λουτρά στη σκιά των αιωνόβιων βελανιδιών. Το χωριό προσεγγίζεται με αυτοκίνητο και από τις δύο πλευρές του όμως δεν είναι δυνατή η κυκλοφορία οχημάτων εντός. Τη ρουτίνα της ήρεμης ζωής «σπάνε» το πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου, με ψητά, ρακί και γλυκά καθώς και μια γιορτή, που αναβιώνει τα γλέντια του παρελθόντος στο χωριό και, διοργανώνεται από τον σύλλογο στα μέσα καλοκαιριού για τους κατοίκους και επισκέπτες.
Πάντως, ακόμα και σε αυτό το ειδυλλιακό και ήσυχο φυσικό περιβάλλον, που ο χρόνος δείχνει να μην έχει αγγίξει παρά ελάχιστα, παρέχεται η δυνατότητα φιλοξενίας σε ενοικιαζόμενα δωμάτια για απόλυτη χαλάρωση.
Διασχίζοντας μια κοιλάδα με περιστερεώνες, 2 χιλιόμετρα περίπου μετά την Κώμη θα συναντήσετε το χωριό Αγάπι (ή Αγάπη). To κατάλευκο χωριό σας περιμένει να περπατήσετε στα σοκάκια του με τις γραφικές καμάρες και να δροσιστείτε από το τρεχούμενο νερό από φυσικές πηγές. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα χωριά της Τήνου με ξεχωριστή αρχιτεκτονική. Οι κάτοικοι του χωριού μετονόμασαν, κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, τον ενοριακό ναό της Παναγιάς σε ναό Αγίου Αγαπητού (μάρτυρος και Πάπα), για να συνδέσουν τα δυο ονόματα μεταξύ τους. Το χωριό ανήκει διοικητικά στο Δήμο Τήνου - Δημοτικό Διαμέρισμα Αγάπης. Στο χωριό λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο.
Στην ενδοχώρα της Τήνου, σε απόσταση 8 περίπου χιλιομέτρων βορείως της πρωτεύουσας του νησιού, βρίσκονται τα Λουτρά, γραφικό χωριό.
Σε αυτόν τον τόπο με την πυκνή βλάστηση εγκαταστάθηκαν και ίδρυσαν εντυπωσιακά μοναστηριακά συγκροτήματα οι Ιησουίτες μοναχοί και οιΑδελφές Ουρσουλίνες.
Το παπικό τάγμα των Ιησουιτών, που ιδρύθηκε το 1534 από τον Ιγνάτιο Λογιόλα, άσκησε καθοριστική επίδραση στην εξέλιξη και τη διάδοση του καθολικισμού, ενισχύθηκε δε επισήμως από την Αγία Έδρα. Από τις τάξεις του τάγματος προήλθαν πολλοί επιστήμονες και λόγιοι.
Μετά την καταστροφή του κάστρου της Αγίας Ελένης (της οχυρωμένης μεσαιωνικής πρωτεύουσας της Τήνου, στο επιβλητικό ύψωμα του Εξώμβουργου ή Ξώμπουργου) από τους Τούρκους, το 1715, οι μοναχοί του τάγματος των Ιησουιτών αναζήτησαν ένα νέο χώρο προς εγκατάσταση.
Ο χώρος που επέλεξαν ήταν τελικά τα Λουτρά, ένα κομβικό σημείο του νησιού. Εκεί οικοδόμησαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1840 τη μονή στην οποία είναι έως σήμερα εγκατεστημένοι. Η μονή των Ιησουιτών περιλαμβάνει την εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ (με εξαίρετο εσωτερικό διάκοσμο, μαρμάρινο ιερό, τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτο άμβωνα και λειψανοθήκη), λαογραφική συλλογή (εκκλησιαστικά κειμήλια, οικιακά σκεύη, λιοτρίβι, πατητήρι, αποστακτήρα για το ρακί, αγροτικά εργαλεία και εργαλεία παραδοσιακών επαγγελμάτων, μαρμάρινα γλυπτά της αρχαιότητας και της Ενετοκρατίας, συλλογή μηχανών προβολής κ.ά.) και πλούσια βιβλιοθήκη.
Οι Ουρσουλίνες (ή Αδελφές Ουρσουλίνες) είναι μια μοναχική αδελφότητα της Καθολικής Εκκλησίας, που ιδρύθηκε το 16ο αιώνα. Οι Ουρσουλίνες εγκαταστάθηκαν στην Τήνο το καλοκαίρι του 1704.
Το 1862 ιδρύθηκε στην περιοχή των Λουτρών η μονή των Ουρσουλινών, που λειτούργησε ως εκπαιδευτήριο, ορφανοτροφείο, οικοτροφείο και οικοκυρική σχολή.
Κατά τα έτη 1910-1930, περίοδο ακμής της Σχολής των Ουρσουλινών, φοίτησαν σε αυτήν εκατοντάδες οικότροφες μαθήτριες από όλον τον ελλαδικό χώρο. Από τη Σχολή των Ουρσουλινών αποφοίτησαν τα κορίτσια πολλών αριστοκρατικών οικογενειών της χώρας.
Τη δεκαετία του 1960 λειτούργησε στη μονή σχολή ταπητουργίας και αργαλειού.
Στους εκθεσιακούς χώρους του κτιριακού συγκροτήματος της μονής των Ουρσουλινών εκτίθενται, μεταξύ άλλων, φωτογραφικό υλικό, μαθητολόγια, εργαστήρια (φυσικής, χημείας, φυσικής ιστορίας, μουσικής, ζωγραφικής, ραπτικής), το φαρμακείο και το αναρρωτήριο της Σχολής, εργόχειρα και προσωπικά είδη των μαθητριών.
Μονή Ιησουιτών και μονή Ουρσουλινών: σημαντικά τεκμήρια του παρελθόντος της Τήνου, συνδετικοί κρίκοι που ενώνουν το χθες και το σήμερα του νησιού.
Το όνομά του προέρχεται από το οµώνυµο φυτό που καλλιεργούσαν (ή φύτρωνε αυτοφυώς, οι απόψεις διίστανται) στα δώματα των σπιτιών και το χρησιμοποιούσαν για τη βαφή των νημάτων ή για να δώσουν χρώμα στο ρακί...
Ο Κρόκος είναι από τα μικρότερα χωριά της Τήνου...
Είναι χτισµένος σε κατάφυτη ρεματιά πριν το Λιβάδι της Κώµης...
Υπήρξε ο τόπος καταγωγής των ιατρών του νησιού κατά τον 17ο αιώνα καθώς επίσης και του ιατροφιλόσοφου Μαρκάκη Ζαλλώνη, ο οποίος, το 1809, έγραψε το "Ταξίδι στην Τήνο" που αποτέλεσε την πρώτη απόπειρα καταγραφής της ιστορίας της Τήνου...
Πρόσβαση
Απέχει 9χλμ από τη Χώρα.
Ακολουθείτε το νέο οδικό δίκυτο (ξεκινώντας από τη Λεωφόρο Τριποτάμου) κατευθυνόμενοι προς Κώμη και συναντάτε τον Κρόκο πριν την Κώμη.
Σε ένα μικρό χωριό της Τήνου το τοπίο από κυκλαδίτικο μετατρέπεται σε σεληνιακό. Γρανιτένιοι ηφαιστειογενείς ογκόλιθοι βρίσκονται διάσπαρτοι στο οροπέδιο του Βωλάκα, που βρίσκεται κοντά στην Χώρα του νησιού. Οι σχηματισμοί των βράχων ενίοτε θυμίζουν πουλιά, ζώα, ανθρώπινα σώματα ή τις περισσότερες φορές απλά βόλους, από όπου προήλθε και η ονομασία του χωριού...
Το πότε χτίστηκε ο Βώλακας είναι αδύνατον να προσδιοριστεί, αλλά πιθανολογείται πως είναι από τα παλαιότερα χωριά του νησιού. Δεν αποκλείεται η περιοχή να κατοικείται πριν από το 2.000 π.Χ., καθώς μέσα σε βράχια έχουν βρεθεί δυο κομμάτια οψιδιανού, πέτρωμα φυσικού μαύρου γυαλιού με το οποίο έφτιαχναν εργαλεία εκείνης της περιόδου...
Ο ομώνυμος οικισμός με τα λιγοστά κάτασπρα σπιτάκια του, ακουμπισμένα στους τεράστιους μονόλιθους αποτελεί μοναδικό θέαμα. Για τους λάτρεις της μυθολογίας, υπάρχει η εξήγηση ότι το περίεργο αυτό θέαμα είναι ένα τα τελευταία απομεινάρια της μάχης μεταξύ Γιγάντων και Τιτάνων...
Το τοπίο έχει γεννήσει θρύλους αλλά έχει προσελκύσει και το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Η πρώτη λέει ότι οι βράχοι προήλθαν από έκρηξη ηφαιστείου 20 περίπου εκατομμύρια χρόνια πριν. Σύμφωνα με τη δεύτερη θεωρία, η θάλασσα έφτανε μέχρι τον Βώλακα, εκατομμύρια χρόνια πριν. Με την απόσυρση της θάλασσας παρέμειναν τα βράχια, με το χαρακτηριστικό τους σχήμα να οφείλεται στην υδάτινη διάβρωση, ενώ μια τρίτη θεωρία αναφέρει ότι τμήμα μετεωρίτη που προσέκρουσε στην περιοχή με αποτέλεσμα τον σχηματισμό των βράχων...
Ο καθηγητής υδρογεωλογίας και τεχνικής γεωλογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Στουρνάρας, ο οποίος είναι λάτρης της Τήνου και πιστός «προσκυνητής» του εντυπωσιακού ανάγλυφου της ενδοχώρας της, έχει επισταμένα μελετήσει το γρανιτικό πεδίο της περιοχής. Όπως διαπίστωσε τα απόκοσμα, στρογγυλά βράχια οφείλονται στη διάβρωση και την αποσάθρωση του πετρωμένου μάγματος, του διάπυρου που γεμίζει το εσωτερικό της Γης, το οποίο βγαίνει ενίοτε στερεοποιημένο στην επιφάνεια...
Από τη στιγμή που ο γρανίτης βγήκε στην επιφάνεια σε στέρεη μορφή, τη σκυτάλη της διαμόρφωσής του πήραν τα διάφορα στοιχεία της φύσης, όπως η θερμοκρασία, οι άνεμοι και η υγρασία...
Για τους κατοίκους του χωριού, οι οποίοι είναι ελάχιστοι, οι ογκόλιθοι είναι μέρος της καθημερινότητάς τους. Πολλά από τα σπίτια του χωριού είναι χτισμένα πάνω σε βράχους, με τους τοίχους να ενσωματώνουν τις γρανιτικές σφαίρες και τα δωμάτια να ορίζονται συχνά από αυτές. Σε ένα σπίτι, μάλιστα, η στρογγυλή πέτρα εισβάλλει στην κρεβατοκάμαρα με αποτέλεσμα το κρεβάτι να έχει τρία πόδια, αφού το τέταρτο ακουμπά στον βράχο.
Οι ντόπιοι λένε ότι ένα από τα καλύτερα σημεία για να θαυμάσει κανείς τη γρανιτική μεγαλοπρέπεια του τοπίου, είναι ένα άνοιγμα, γνωστό ως «του Βουράκη η Πλάκα», τρία λεπτά πίσω από την εκκλησία του χωριού...
Το χωριό των αναρριχητών...
Τα βράχια του Βώλακα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια πόλος έλξης για… βραχομανείς από όλο τον κόσμο...
Αναρριχητές από τη Γερμανία κι άλλες χώρες της Ευρώπης συρρέουν στην Τήνο και επιδίδονται στο αγαπημένο τους bouldering, στην αναρρίχηση δηλαδή χαμηλού ύψους βράχων χωρίς σχοινιά...
Ο Karsten Oelze, Γερμανός γκουρού του αθλήματος, έχει χαρακτηρίσει το χωριό της Τήνου ως το μεγαλύτερο σε έκταση πεδίο boulder της Ευρώπης...
Η τέχνη του καλαθιού
Η ομορφιά, όμως και οι ιδιαιτερότητες του αυτού του μικρού χωριού δεν εξαντλούνται στο φυσικό του τοπίο. Οι κάτοικοι του Βώλακα ασχολούνται σχεδόν από πάντα με την καλαθοπλεκτική...
Το χωριό ήταν ο βασικός προμηθευτής κοφινιών και κάθε είδους καλαθιών για τους αγρότες της Τήνου, αλλά και των γύρω νησιών. Η μακρόχρονη ιστορία της τέχνης της καλαθοπλεκτικής επιβεβαιώνεται ακόμη και από τις δοξασίες της θρησκευτικής παράδοσης. Η παλαιότερη καταγεγραμμένη εκκλησία της περιοχής ονομάζεται «Παναγία η Καλαμάν».
Η ιστορία της εκκλησίας αναφέρει ότι πήρε το όνομά της, όταν στα μέσα του 18ου αιώνα πυκνά καλάμια υψώθηκαν σαν θαύμα γύρω από το ξωκλήσι που υπήρχε τότε, προστατεύοντας τους χωρικούς από την επιδρομή Αλγερινών πειρατών. Προς τιμή της Παναγίας, το 1792, στο ίδιο σημείο, οι κάτοικοι έχτισαν ένα μεγαλύτερο ξωκλήσι, το οποίο ονόμασαν «Παναγία η Καλαμάν» (των Καλαμιών)....
Μέχρι και τη δεκαετία του '60, ο Τριαντάρος ήταν ένα από τα κεφαλοχώρια της Τήνου με πάνω από 300 μόνιμους κατοίκους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το χωριό υφίσταται από τους Μεσαιωνικούς χρόνους (γύρω στο 1000 μ.Χ.).
Η μοναδική θέα της Τήνου και των γύρω νησιών, αλλά και ο σεβασμός στα παραδοσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία, είναι τα δύο βασικά χαρακτηριστικά του χωριού.
Από τον Τριαντάρο ξεκινάνε οι δύο χείμαρροι που καταλήγουν στη Γύρλα και την Αγία Παρασκευή, δημιουργώντας καταπράσινες ρεματιές. Στην ευρύτερη περιοχή λειτουργούσαν ανεμόμυλοι και νερόμυλοι που σταδιακά εγκαταλείφθηκαν ή μετατράπηκαν σε κατοικίες.
Η Βρύση (στο πάνω χωριό) και το Ξυνάρι (στο κάτω χωριό) είναι τα δύο παραδοσιακά πηγάδια του Τριαντάρου, ενώ οι πηγές με τις λεύκες αποτελούν σημείο αναφοράς.
Στην πλατεία του ξυναριού, σώζεται τμήμα από το παλιό παραδοσιακό λιοτρίβι. Στο Ηρώον, έργο του Ιωάννη Φιλιππότη, θα βρείτε ονόματα ηρωικά πεσόντων κατοίκων του χωριού.
Ο ενοριακός ναός του Τριαντάρου, ο Ι.Ναός Αγίων Αποστόλων, κτίστηκε το 1861, είναι από τους μεγαλύτερους του νησιού και ξεχωρίζει για τη μαρμάρινη και ξυλόγλυπτη εσωτερική του διακόσμηση.
Το ξωκλήσι της Γριάς-Παναγιάς (το όνομα δείχνει την οικειότητα των κατοίκων με το Θείο, αφού "γριά" αποκαλούσαν τη μητέρα τους) διέθετε δύο ιερά: ένα για τους ορθόδοξους και ένα για τους καθολικούς που συστεγάζονταν.
Ο ζωόμορφος βράχος, το "Βαγιό", αποτελούσε σημείο αποφυγής για τα παιδιά, αφού είχε λάβει θρυλικές διαστάσεις. Την Κυριακή των Βαΐων, τα παιδιά του Τριαντάρου συναγωνίζονταν εκείνα των Δυο Χωριών για το ποιος θα καταφέρει να κατακτήσει και να δαμάσει τον μαγικό βράχο.
Πρόσβαση
Απέχει 7χλμ από τη Χώρα.
Ακολουθείτε το παλιό οδικό δίκτυο (ξεκινώντας από τη Λ. Ζαννάκη Αλαβάνου) και στην πρώτη διαστάυρωση στρίβετε δεξιά προς Τριαντάρο.
Ο Πάνορμος ή Πύργος είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Τήνου και βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νησιού, που είναι γνωστό στην Τήνο ως Έξω Μέρη ή Έξω Μεριά. Υπήρξε κεφαλοχώρι της περιοχής αυτής, που στο παρελθόν κατοικούνταν σχεδόν αποκλειστικά από Χριστιανούς Ορθόδοξους, διοικητικό κέντρο ως έδρα του τοπικού δήμου ή κοινότητας και καλλιτεχνικό κέντρο καθώς ανέδειξε ορισμένους από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες. Ονομάστηκε επίσημα Πάνορμος το 1915 ενώ μέχρι τότε ονομαζόταν Πύργος. Η ονομασία Πύργος όμως εξακολουθεί να χρησιμοποιείται για τον οικισμό ενώ η ονομασία Πάνορμος αναφέρεται συχνά σε ολόκληρη την περιοχή που καταλαμβάνει η τοπική Κοινότητα Πανόρμου. Ο πληθυσμός του Πανόρμου σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 383 κάτοικοι...
Η περίοδος ίδρυσης του οικισμού δεν είναι γνωστή σήμερα. Η ονομασία Πύργος οφείλεται σε πύργο που χτίστηκε πριν τον 16ο αιώνα για την οχύρωση της περιοχής. Το κτίσμα αυτό αναφέρεται σε χάρτη του 1571. Το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη κατά τον 18ο και 19ο αιώνα που οφείλονταν κυρίως σε δύο τομείς, στη ναυτιλία και με στη μαρμαροτεχνία. Από την ενασχόληση των κατοίκων με την μαρμαροτεχνία ο Πάνορμος δημιούργησε σπουδαία καλλιτεχνική παράδοση και ανέδειξε ορισμένους από τους μεγαλύτερους Έλληνες καλλιτέχνες. Για την διατήρηση αυτής της παράδοσης σήμερα λειτουργεί στον Πάνορμο προπαρασκευαστικό σχολείο καλών τεχνών. Οι πρώτοι απόφοιτοι της σχολής συνεχίζουν απευθείας στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών χωρίς εξετάσεις...
Ο Πάνορμος υπήρξε διοικητικό κέντρο της δυτικής Τήνου. Στο διάστημα 1835-1912 υπήρξε έδρα του δήμου Πανόρμου που περιλάμβανε μεγάλο μέρος της δυτικής Τήνου, ενώ στο διάστημα 1912-2010 υπήρξε έδρα της κοινότητας Πανόρμου που περιλάμβανε τα γύρω χωριά. Στο παρελθόν ήταν το μεγαλύτερο χωριό της Τήνου και εξακολουθεί και σήμερα να είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός του νησιού παρά την ελάττωση του πληθυσμού τα τελευταία χρόνια...
Ο Πάνορμος είναι σήμερα ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός. Είναι χτισμένος στη δυτική πλευρά του νησιού σε απόσταση 27 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη της Τήνου. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τις ακτές και σε υψόμετρο 130 μέτρων. Επίνειό του αποτελεί ο οικισμός Όρμος Πανόρμου που βρίσκεται δύο χιλιόμετρα βορειότερα. Σημαντικότερα αξιοθέατα του οικισμού αποτελούν το μουσείο Μαρμαροτεχνίας, οι δύο κυριότεροι ναοί του χωριού (Άγιος Νικόλαος και Άγιος Δημήτριος) καθώς και το νεκροταφείο με σημαντικά μαρμάρινα έργα και λιθόγλυπτα των τοπικών καλλιτεχνών και οι μαρμάρινες βρύσες στην πλατεία του χωριού. Το χωριό έχει έντονο κυκλαδίτικό χρώμα και χαρακτηρίζεται υπαίθριο μουσείο λαϊκής τέχνης...
Από τον Πύργο κατάγονταν οι:
Νικηφόρος Λύτρας, ζωγράφος από τους σημαντικότερους της νεότερης Ελλάδας
Γιαννούλης Χαλεπάς, γλύπτης που θεωρείται ο σημαντικότερος της νεότερης Ελλάδας
Δημήτριος Φιλιππότης, από τους σημαντικότερους γλύπτες της νεότερης Ελλάδας
Γεώργιος Δεσπίνης, αρχαιολόγος και ένας από τους κορυφαίους ερευνητές διεθνώς στην μελέτη της αρχαιοελληνικής γλυπτικής και αρχιτεκτονικής
Η Καλλονή είναι χωριό της Τήνου. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Τήνου, ενώ παλαιότερα υπαγόταν στον δήμο Εξωμβούργου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, έχει 226 μόνιμους κατοίκους (συμπεριλαμβάνονται και οι κάτοικοι του Κάρκαδου). Παλαιότερα ήταν γνωστή και ως Κελ(λ)ιά. Στο χωριό υπήρχε σχολή ταπητουργίας.
Μια εκδοχή την θέλει να έχει ονομαστεί έτσι από το μοναστήρι της Αγίας Υπακοής (Αγιά Πακλή), στην οποία υπήρχαν κελιά όπου ζούσαν μοναχοί. Άλλη εκδοχή αναφέρει πως το όνομα προέρχεται από τα κελιά που είχαν χτίσει οι προύχοντες της περιοχής για την στέγαση των υπηκόων τους.
Τα "Κελ(λ)ια" χωρίζονται σε τρεις περιοχές 1.Απάνω Καλλονή 2.Κουλπάρια 3.Καλοζάδος. Η "Απάνω Καλλονή εκτείνεται από το Ξυνάρι μέχρι το πάνω Τέρμα. Η Κουλπάρια πιάνει την ευρεία έκταση από το κάτω Τέρμα ως την περιοχή "ρέμα τση Κοπένας και από εκεί ως την περιοχή "Άι Γιώργηδες". Τέλος ο Καλοζάδος βρίσκεται ανατολικά του χωριού και ξεκινάει από τη νέα πλατεία ως το "Ηρώον".
Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Ζαχαρίας ενώ άλλες εκκλησίες είναι ο Άι Γιαννης στον Καλοζάδο, η Παναγιά της Λούρδης και η Αγιά Λεούσσα.
Στην είσοδο του χωριού στον Καλοζάδο υπάρχει το "Ηρώον" στο οποίο αναγράφονται τα ονόματα των "Κελ(λ)ιανών που χάθηκαν στον πόλεμο. Απέναντι από το "Ηρώον" βρίσκετε το σχολείο που λειτουργεί σαν νηπιαγωγείο.
Όπως όλα τα χωριά της Τήνου έτσι και η Καλλονή έχει ένα μεγάλο πλύθος περιστεριώνων όπου οι περισσότεροι βρίσκονται στο ρέμα που διασχίζει το μονοπάτι που ενώνει το "Ηρώον" με τον Καρκάδο επίσης υπάρχουν πολλοί διάσπαρτοι στην έκταση της πρώην Κοινότητας Καλλονής-Κελλιών.
Στο εσωτερικό του χωριού δεν λείπουν οι μαρμάρινες είσοδοι σπιτιών, τα υπέρθυρα, οι τοίχοι με λιθοδομή, τα μπλε παράθυρα, οι καμάρες κ.τ.λ.Στην Απάνω Καλλονή (Ξυνάρι), στο νεκροταφείο, στο "Ηρώον", στο κάτω Τέρμα, στη νέα πλατεία και στην Κουλπάρια ο επισκέπτης θα συναντήσει μαρμάρινες κρήνες.
Η περιπλάνηση στη πρώην Κοινότητα Καλλονής-Κελλιών γίνετε με ένα σπουδαίο σύστημα μονοπατιών και έχει χαρακτήρα μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ενω το φυσικό κάλλος μαγεύει τους πάντες.
Τα βιτρό με απλά λόγια είναι ζωγραφική πάνω σε γυαλί...Είναι πολύ εύκολα στην κατασκευή τους...
Θα χρειαστεί λοιπόν από το βιβλιοπωλείο να αγοράσετε συγκεκριμένα υλικά.:
ψευδομόλυβδο (κατά προτίμηση μαύρο αλλά υπάρχει και σε άλλα χρώματα)
διαφανεί ακριλικά χρώματα
πινέλα
τζάμι για βιτρό
σχέδια για βιτρό μπορείτε να βρείτε σε (βιβλία, στο internet, ή ακόμα καλύτερα δικά σας σχέδια)
Η εκτέλεση είναι πολύ απλή...Και είναι η παρακάτω:
Ανοίγουμε το τζάμι και ανάμεσα στο ξύλο και το γυαλί βάζουμε το χαρτί με το σκίτσο που θέλουμε να ζωγραφίσουμε και μετά το ξανακλείνουμε έτσι ώστε να είναι σταθερό ...
Με τον ψευδομόλυβδο κάνουμε το περίγραμμα από το σκίτσο και περιμένουμε να στεγνώσει...
Όταν στεγνώσει χρωματίζουμε προσεχτικά με τα ακριλικά χρώματα...
Όταν στεγνώσει ανοίγουμε το τζάμι και βγάζουμε το χαρτί με το σκίτσο...
Βάζουμε ένα καθαρό λευκό χαρτί και γυρίζουμε το τζάμι από την ανάποδη μεριά (δηλαδή η λεία μεριά να είναι προς το μέρος μας) και μετά το ξανακλείνουμε και είναι έτοιμο...
Μικρά μυστικά:
Τα πινέλα αμέσως μετά την χρήση τα καθαρίζουμε με διαλυτικό η ασετόν (ξεβαφτικό νυχιών)
Προσοχή! Τα ακρυλικά χρώματα μην πέσουν πάνω σε ύφασμα γιατί λεκιάζουν και δεν φεύγουν με τίποτα
